หลายครั้งที่เราเห็นงานวิจัยในห้องแล็บ แต่วันนี้อยากมาเล่าเรื่องราวของงานวิจัยที่ก้าวออกมาสู่ชุมชนและสร้างการเปลี่ยนแปลงอย่างเป็นรูปธรรม
เรามีโจทย์ใหญ่คือ "จะสร้างโมเดลแก้จนให้สอดคล้องกับบริบทของพื้นที่ได้อย่างไร?" เป้าหมายคือเพิ่มทักษะอาชีพ "เพาะเห็ด" และเพิ่มรายได้ให้ชุมชนขึ้น 20% พร้อมทั้งสร้างระบบการผลิตแบบอุตสาหกรรม เพื่อให้เกิดรายได้อย่างสม่ำเสมอ
ในโมเดล "ชุมชนเห็ดเศรษฐกิจ" ที่เรานำร่องกับชุมชนบ้านบะหว้าได้สำเร็จไปแล้วกับการผลิตก้อนเชื้อเห็ด 40,000 ก้อน!
เบื้องหลังความสำเร็จนี้ไม่ใช่แค่การแจกก้อนเห็ด แต่เป็นการสร้างกระบวนการ "สร้างสวัสดิการการเรียนรู้" ด้วยระบบพี่เลี้ยงจากวิสาหกิจชุมชน ที่สอนให้คนในชุมชนสามารถผลิตก้อนเห็ดได้ด้วยตัวเอง
และคำพูดที่ทีมวิจัยฟังแล้วรู้สึกดีใจที่สุดคือ "กลุ่มเราสามารถผลิตเองได้" คำยืนยันจากสมาชิกกลุ่มชุมชนเห็ดเศรษฐกิจบะหว้า ซึ่งเป็นเครื่องยืนยันว่าเราไม่ได้แค่ให้ปลา แต่เราสอนวิธีจับปลาให้เขาได้อย่างยั่งยืน
ทั้งหมดนี้ขับเคลื่อนด้วยพลังของ "ภูมิปัญญาประเพณี" ที่ให้ "ชุมชนมีส่วนร่วม" อย่างแท้จริง จนเกิดระบบนิเวศธุรกิจที่ชุมชนเป็นเจ้าของ และสามารถบริหารจัดการแผนธุรกิจเพื่อสังคมได้ด้วยตัวเองตามแนวคิด Pro-poor value chain
