ชาวบ้านดงสาร หลังจากหว่านข้าวนาปรังเสร็จแล้วจึงเก็บภาพถ่ายวิถีชีวิต การดำรงชีพของเกษตรกรในเดือนมกราคม ส่งให้กับนักวิจัยอย่างต่อเนื่อง พร้อมชวนมาดื่มด่ำกับบรรยากาศที่ทุ่งพันขัน ตอนนี้ภาคอีสานอุณหภูมิลดลงได้ 2 วันแล้ว ตอนกลางคืนลดเหลือหลัก 10 ดูแลสุขภาพด้วยนะครับ
หลังจาก นักวิจัย ม.ราชภัฏสกลนคร ทีมปฏิบัติการโมเดลแก้จน “คลังเมล็ดพันธ์ข้าว” สนับสนุนกลุ่มเป้าหมาย 55 ครัวเรือน ปลูกข้าวทำเมล็ดพันธุ์ครอบคลุมพื้นที่ 110 ไร่ ในช่วงนี้งานใช้แรงงานไม่มาก ดูแลเรื่องน้ำและศัตรูพืชแต่ละแปลง
ชาวบ้านจึงเก็บภาพบรรยากาศธรรมชาติ เพื่อเชื่อมโยงข้อมูลศักยภาพพื้นที่กับ Local Alike ท่องเที่ยวชุมชน แต่ละเดือนชาวดงสารมีอะไรดึงดูดให้ผู้คนมาพักผ่อน วันนี้มีนางแบบน้อยน้องออมแอม กำลังเรียนอยู่ชั้น ป.3 เกษตรรุ่นทายาท มาดูแลแปลงข้าวและเก็บภาพสวย ๆ ของทุ่งพันขันด้วยครับ
ถือเป็นการฝึกทักษะด้านการสื่อสาร และฝึกชาวบ้านใช้ประโยชน์จากเครื่องมือที่มีอยู่ ภาพไม่สวย ไม่ชัด ต้องขออภัยด้วยนะครับ แต่ผมมองว่ามันคือภาพประวัติศาสตร์ ของผู้ถ่ายได้จารึกความสวยงามปัจจุบันเอาไว้ อีก100ปีภาพนี้นอกจากจะมีคุณค่าแล้วอาจจะมีมูลค่าสูงด้วย
เดือนมกราคม เป็นช่วงกลางฤดูผลิตข้าวนาปรังพอดี ปราชญ์ผู้ทรงภูมิอย่างพ่อเด่น ณัฏฐพล นิพันธ์ ได้เปิดเผยว่า “ข้าวนาปรังงามทุกแปลงครับอาจารย์ ตามที่สังเกตุปีนี้ฝนตกมากปริมาณน้ำท่วมสูงกว่าปีที่ผ่านมา มวลน้ำนำพาเศษฝุ่นเศษดินมีคุณภาพมาฝากไว้ที่ทุ่งพันขัน ชาวนาจะเก็บเกี่ยวผลผลิตได้เพิ่มขึ้นแน่นอน แต่ราคาซื้อ-ขายไม่รับประกัน”
ดูจากภาพแล้ว ถ้าผมเดาไม่ผิดเมนูเย็นนี้คือ “ปิ้งปลากะแยง” สดตรงจากหนองน้ำในสาขาแม่น้ำสงคราม แล้วอีกอย่างคงหนีไม่พ้น “ตำถั่ว” แน่ ๆ มองเห็นต้นถั่วฝักยาวข้างเถียงนา เมนู 2 อย่างกับบรรยากาศเย็นสบาย พออิ่มในครัวเรือนค่ำนี้ครับ ถ้ายังไม่อิ่มผมขอแนะนำ “ข้าวจี่ทาไข่” เป็นอาหารว่างแม่ผมเคยว่าไว้ครับ แถมขนมอีกเมนูคือ “บั้งข้าวหลาม”
คิดถึงตอนสมัยยังเด็ก ผมยังไม่รู้เลยว่าอะไรคือขนม แม่ทำให้กินและบอกว่าคือขนม พอโตขึ้นถึงรู้ว่าการพัฒนาช่วงนั้นมีแค่เสียง ตัวสินค้ายังมาไม่ถึงหมู่บ้าน แม่ผมกับชาวบ้านอยากเข้าถึงนวัตกรรมสุดล้ำทันสมัย เลยยืมคำเขามาใช้ก่อน
ผมว่าคือความสุขของชาวดงสาร ที่อนุรักษ์ธรรมชาติมาจนถึงปัจจุบันนี้ เหมือนคำผญาปรัชญาคำสอนแนวทางสร้างความสุขในชีวิต แต่ผมจับแยกเป็นช่วงอายุครับ
“มีข้าวกิน มีดินอยู่ มีคู่นอนนำ มีเงินคำเต็มไถ่” วัยหนุ่มสาวเอาแค่นี้ก็พอ
“มีเฮือนใหญ่มุงแป้นกระดาน มีลูกหลานนั่งเฝ้า ยามแก่เฒ่าเข้าวัดฟังธรรม” มอบให้ผู้เพิ่นเฒ่าอ่านครับ...
ดำเนินการ : โครงการพัฒนาระบบห่วงโซ่การผลิตเกษตรมูลค่าสูง ด้วยเทคโนโลยีและนวัตกรรม เพื่อยกระดับเศรษฐกิจชุมชน มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร ติดตามได้ที่ Onepoverty และ blockdit และ Facebook
แหล่งทุนวิจัย : หน่วยบริหารและจัดการทุนด้านการพัฒนาระดับพื้นที่ (บพท.) ติดตามได้ที่ งานยุทธศาสตร์ขจัดความยากจนแบบเบ็ดเสร็จและแม่นยำ
